1- دانشگاه پیام نور، تبریز، ایران 2- گروه علوم تربیتی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران 3- دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پژشکی تبریز، ایران 4- گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران 5- دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی سنندج، ایران
چکیده: (488 مشاهده)
زمینه و هدف: اضافه وزن و چاقی در میان دانش‌آموزان تبدیل به معضلی فراگیر شده است که به شدت ابعاد سلامتی دانش‌آموزان را به خطر انداخته است و متأسفانه هیچ کدام از برنامه‌های آموزش و پرورش نتوانسته است در برابر این معضل مؤثر باشند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سنجش کارایی مدل بزنف در محیط‌های آموزشی با ارائه برنامه مدون کنترل چاقی و اثر آن بر ابعاد سلامت عمومی و اشتیاق تحصیلی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهرستان بوکان انجام شد. روش: پژوهش حاضر شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. تمامی دانش‌آموزان پسر چاق و داری اضافه وزن (بر اساس شاخص توده بدنی) مقطع ابتدایی شهرستان بوکان در سال تحصیلی 03-1402 جامعه پژوهش را تشکیل دادند که از بین آنها 32 دانش‌آموز به صورت دردسترس و هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 16 نفر) جایدهی شدند. سپس پرسشنامه‌های سلامت عمومی )گلدبرگ و هیلر، 1979) و اشتیاق تحصیلی (فردریکز و همکاران، 2004) در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون روی هر دو گروه آزمایش و گواه اجرا شد. پس از اجرای پیش‌آزمون، گروه آزمایش بسته جامع کنترل چاقی و اضافه وزن بر اساس مدل بزنف را دریافت کردند و گروه گواه آموزشی دریافت نکردند ولی به گروه گواه اطمینان داده شد که بعد از اتمام پژوهش، خلاصه‌ای از برنامه مداخله‌ای را دریافت می‌کنند. دادهها با استفاده از نرم‌افزارPLS3.5و روش آماری تحلیل کواریانس تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها، تفاوت معناداری میان گروه آزمایش و گواه در متغیر ابعاد اشتیاق تحصیلی (رفتاری، عاطفی، و شناختی) و ابعاد سلامت عمومی (جسمانی، روانی، و اجتماعی) را نشان داد (05/0P<). بدین معنا که ابعاد سلامت عمومی و اشتیاق تحصیلی دانش‌آموزان در گروه آزمایش بعد از انجام مداخله بهبود یافت. نتیجه گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه‌گیری کرد که مدل بزنف با ایجاد تغییر رفتار در دانش‌آموزان چاق و دارای اضافه وزن باعث ارتقای ابعاد سلامت عمومی و اشتیاق تحصیلی شده است.
Abdi S, Mohammadi Gheshlagh P, Hossein Zadeh M, Ahmadifar R, Rahimpour E. Study the effectiveness of the BASNEF model in educational environments by providing a written obesity control program and its effect on dimensions of general health and academic engagement of students. J Child Ment Health 2024; 11 (4) : 4 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-1442-fa.html
عبدی صباح، محمدی قشلاق پریوش، حسین‌زاده ماجده، احمدی‌فر رشید، رحیم‌پور اسماعیل. مطالعه کارایی مدل بزنف در محیط‌های آموزشی با ارائه برنامه مدون کنترل چاقی و اثر آن بر ابعاد سلامت عمومی و اشتیاق تحصیلی دانش‌آموزان. فصلنامه سلامت روان کودک. 1403; 11 (4) :49-68
