TY - JOUR T1 - Dimension Exploration of Multi-dimensional Model of Parenting of Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) and its Effect on Parent-Child Interaction: A Mix Methods Research TT - کشف ابعاد الگوی والدگری چندبعدی کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی و تأثیر آن بر تعامل والد- کودک: یک مطالعه ترکیبی JF - childmh JO - childmh VL - 7 IS - 2 UR - http://childmentalhealth.ir/article-1-505-fa.html Y1 - 2020 SP - 241 EP - 256 KW - Multidimensional parenting model KW - attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) KW - parent-child interaction N2 - زمینه و هدف: نارسایی­ توجه/ فزون­کنشی، اختلالی عصبی تحولی است که در خط مقدم درمان آن، آموزش والدین جایگاه ویژه­ای دارد. اغلب والدین دارای این کودکان رفتار تلافی­ جویانه و مقابله­ ای را نشان داده و راهبردهای والدگری غیر­مؤثر را به­ کار می­ گیرند که ممکن­ است باعث افزایش علائم این اختلال شده و تعامل والد-کودک را تحت تأثیر قرار دهد. این پژوهش با هدف کشف و تدوین ابعاد الگوی والدگری چندبعدی و اثربخشی آن بر تعامل والد- کودک انجام شد. روش: با توجه به موضوع این پژوهش از طرح ترکیبی مدل اکتشافی استفاده شد. بدین صورت که ابتدا در مرحله کیفی با روش تحلیل محتوا و بررسی مقالات و کتب، مشکلات کودکان با اختلال نارسایی ­توجه/فزون­ کنشی و خانواده­ های آنها، شناسایی و کدگزاری شد و سپس الگوها و برنامه ­های آموزشی- درمانی درباره آموزش و درمان این مشکلات مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد، از یافته ­های کیفی جهت تدوین الگوی والدگری استفاده شد. در مرحله کمّی این الگو، به 10 مادر دارای فرزند با اختلال نارسایی­ توجه/فزون­ کنشی، طی 16 جلسه دو ساعته و به مدت دو ماه، آموزش داده شد و تعامل والد- کودک آنها با مادران گروه گواه، مقایسه شد. روش نمونه ­گیری در مرحله کیفی و کمّی به صورت هدفمند و روش جایدهی افراد نمونه در گروه­های آزمایش (10 نفر) و گواه (10نفر)، تصادفی انجام شد. ابزار پژوهش مقیاس تعامل والد- کودک پیانتا (1992) بود. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم افزار SPSS20 و تحلیل واریانس با سنجش مکرر استفاده شد. یافته­ ها: در تحلیل محتوا 11 مضمون اصلی و50 مضمون فرعی در زمینه مشکلات این کودکان شناسایی و با توجه به آنها، جلسات مداخله تدوین شد. نتایج مرحله کمّی نشان­ داد که در نمره کل و تمامی خرده ­مقیاس­ها (تعارض، روابط مثبت، و وابستگی) تفاوت میانگین­ ها در سه مرحله پیش­آزمون، پس­آزمون، و پیگیری معنا­دار بود (0/05>P)؛ بدین معنی که آموزش الگوی والدگری چند بعدی، می­تواند تعامل والد-کودک را بهبود بخشد. نتیجه­ گیری: نتایج پژوهش نشان­ داد آموزش الگوی والدگری چندبعدی (براساس مشکلات این کودکان) به دلیل اینکه تناسب بیشتری با سبب­ شناسی و نشانه­ های اختلال دارد و ترکیبی از روش ­هایی است که اثربخشی آنها در مطالعات مختلف تأیید شده، بنابراین می ­تواند بر بهبود روابط والد- کوک مؤثر باشد. M3 10.29252/jcmh.7.2.21 ER -