|
ضرورت‌های برنامه درسی چندفرهنگی در دوره ابتدایی: تبیین ویژگی‌ها بر اساس رویآورد تلفیق
|
سیده هما عقیلی1    ، مجید علی عسگری*2 ، علی حسینی خواه2 ، رضوان حکیم زاده3 ، علیرضا صادقی4 |
1- دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2- گروه برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3- گروه برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه تهران، ایران
4- گروه برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران |
|
|
چکیده: (3504 مشاهده) |
زمینه و هدف: هدف این پژوهش، تبیین ضرورت‌های برنامه درسی چند فرهنگی بر اساس اهداف تعلیم و تربیت آموزش ابتدایی بوده و به این سوال پاسخ می‌دهد که با توجه به چند فرهنگی بودن جامعه ایران، برنامه درسی دوره ابتدایی باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد و برنامه درسی موجود تا چه اندازه مبتنی بر این ویژگی‌ها است.
روش: روش پژوهش از نوع کیفی، تحلیل محتوا (استقرایی– قیاسی) و جامعه آماری اسناد معتبر شامل برنامه درسی ملی و متون تخصصی مرتبط با برنامه درسی چندفرهنگی و بسته آموزشی برنامه درسی دوره ابتدایی بود. نمونه مورد بررسی برنامه درسی ملی، پژوهش‌های مرتبط در کشورهای چندفرهنگی و بسته آموزشی درس مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی بود. نمونه‌گیری هدفمند و ملاکمحور و اولویت در انتخاب مقاله‌ها، به روز بودن و ارتباط عمیق‌تر با موضوع مورد مطالعه تا حد اشباع بود. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از منابع داخلی و خارجی در حوزه تعلیم و تربیت چندفرهنگی طی سال‌های ۲۰۰۹ الی ۲۰۲۰ استفاده شد. در انتها منابع غیرمرتبط حذف شده و ۸۶ منبع مورد تحلیل قرارگرفت. بسته آموزشی درس مطالعات اجتماعی از این جهت مورد توجه قرارگرفت که توقع طرح مؤلفه‌های چندفرهنگی درآنها به میزان بیشتری وجود دارد. برای گردآوری داده‌ها از شیوه بررسی اسنادی و برای تحلیل داده‌ها از روش کیفی (توصیفی - تفسیری) استفاده شد.
یافته‌ها: در پرسش اول پنج مؤلفه شامل رعایت عدالت آموزشی و تربیتی، پذیرش تکثر فرهنگی، توجه به همزیستی مسالمت‌آمیز، احترام به ادیان الهی، و رویآورد تلفیقی در محتوای برنامه درسی به عنوان ویژگی‌های برنامه درسی چندفرهنگی استخراج شد. بر اساس تحلیل محتوای پنج مضمون استخراج شده، یافته‌های مربوط به پرسش دوم، میزان توجه به مؤلفه‌های برنامه درسی آموزش و پرورش چندفرهنگی را در تمامی پایه‌ها ضعیف نشان داد؛ هر چند میزان پردازش به مضامین، یکسان نبوده و فراز و فرود داشته است.
نتیجه‌گیری: همپوشانی ضعیف محتوای کتاب با راهنمای درسی و توزیع نامتوازن، غیرهدفمند، و ناکافی مؤلفه‌های برنامه درسی چندفرهنگی در برنامه درسی از نتایج این پژوهش بود. بر اساس نتایج به دست آمده، غلبه داشتن رویآورد آموزش مهارت کاوشگری، حل مسئله و تفکر انتقادی جهت ارائه محتوای برنامه درسی پیشنهاد میشود. |
|
| واژه‌های کلیدی: برنامه درسی، برنامه درسی چندفرهنگی، آموزش چند فرهنگی |
|
|
متن کامل [PDF 1383 kb]
(1957 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/4/1 | پذیرش: 1399/10/30 | انتشار: 1399/12/21
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
