1- واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران 2- گروه روان شناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
چکیده: (3629 مشاهده)
زمینه و هدف:شایعترین تشخیص دارای همبودی با اختلال بدریختی بدن، افسردگی است. نگرانی اصلی در مورد افراد با اختلال بدریختی بدن که دارای علائم افسردگی بوده و عملکردشان در کنش های مختلف، مختل است، پرخاشگری خودآزارگرانه و خودکشی است. هدف از انجام این پژوهش مقایسه اثربخشی درمانهای شناختی-رفتاری و فراشناختی بر افسردگی، اندیشهپردازی خودکشی، و پرخاشگری خودآزارگرانه افراد با نشانههای پیشبالینی اختلال بدریختی بدن بود. روش:پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه است. نمونه مورد مطالعه شامل 51 دانش آموز دختر با نشانه های پیش بالینی اختلال بدریختی بدن از یک دبیرستان دولتی شهر تهران در سال 98-1397 بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. این شرکتکنندگان پس از ورود به مرحله ارزیابی و دریافت رضایت آگاهانه در یکی از سه گروه مداخله ای درمان شناختی رفتاری، فراشناختی، و فهرست انتظار جایدهی شدند. افراد نمونه پرسشنامه ترس از تصویر بدن (لیتلتون، 2005)، پرسشنامه افسردگی بک-2 (بک و همکاران، 1996)، پرسشنامه اندیشهپردازی خودکشی (بک، 1979) و زیرمقیاس پرخاشگری خودآزارگرانه پرسشنامه سبکهای پرخاشگری (علویزاده و همکاران، 1396) را در ابتدا و به عنوان مرحله پیشآزمون تکمیل کردند و پس از ده جلسه درمانی 90 دقیقه ای گروهی برای گروههای آزمایشی، در مراحل پسآزمون و پیگیری 3 ماهه، هر سه گروه مورد سنجش مجدد قرار گرفتند. داده ها به شیوه تحلیل واریانس اندازهگیری مکرر در محیط نرمافزار SPSS-26 تحلیل شد. یافته ها:نتایج این مطالعه نشان داد که هرچند روشهای شناختی- رفتاری و فراشناختی بر بهبود علائم افسردگی (0/01>p)، اندیشهپردازی خودکشی (0/05>p) و پرخاشگری خودآزارگرانه اثربخش بوده اند (0/05>p)، اما درمان شناختی- رفتاری اثربخشی بیشتری در کاهش افسردگی داشته است (0/05>p) و تفاوت معناداری بین این دو روش در بهبود اندیشهپردازی خودکشی و پرخاشگری خودآزارگرانه وجود نداشته است (05/0<p). نتیجه گیری:بر اساس این یافته ها میتوان بیان کرد که هر دو روش های شناختی- رفتاری و فراشناختی بر بهبود نشانه های مرتبط با خلق افراد با علائم بیش بالینی اختلال بدریختی بدن، اثربخش هستند. همچنین وجود جلسه فعالسازی رفتاری می تواند علت برتری درمان شناختی- رفتاری باشد.
Entezari S, Taher M, Aghaei H. The Comparison of the Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy and Metacognitive Therapy on Depression, Suicide Ideation, and Masochistic Aggression in Individuals with Subclinical Symptoms of Body Dysmorphic Disorder. J Child Ment Health 2021; 7 (4) :1-18 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-1069-fa.html
انتظاری سمیه، طاهر محبوبه، آقایی حکیمه. مقایسه اثربخشی درمانهای شناختی-رفتاری و فراشناختی بر افسردگی، اندیشهپردازی خودکشی، و پرخاشگری خودآزارگرانه افراد با علائم پیشبالینی اختلال بدریختی بدن. فصلنامه سلامت روان کودک. 1399; 7 (4) :1-18
