زمینه و هدف: کودکانی که به اختلال اوتیسم مبتلا هستند اغلب از ابتدای دوره کودکی با مشکلات متعدد رفتاری و شناختی مانند مشکلاتی در غذا خوردن، لباس پوشیدن، ارتباط زبانی و فعالیت حرکتی رو‌به‌رو هستند. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش تحلیل رفتار کاربردی به والدین کودکان مبتلا به اوتیسم در افزایش خودیاری کودکان مبتلا به اوتیسم انجام شد.

روش: طرح پژوهش حاضر آزمایشی همراه با پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل است. جامعه آماری دربرگیرنده تمامی والدین کودکان مبتلا به  اوتیسم سنین پیش‌دبستان و دبستان شهر تهران در سال 1394 بودند. نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی ساده انجام شد و تعداد 30 نفر نمونه به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایدهی شده­ اند (15 نفر در هر گروه)؛ شرکت‌کنندگان قبل و بعد از آموزش به مقیاس بلوغ اجتماعی وایلند (1953) و فهرست گارز (1994) پاسخ دادند. روش تحلیل رفتار کاربردی به والدین آموزش داده شد تا والدین از این روش برای افزایش مهارت­ های خودیاری کودکان شان استفاده کنند. مداخله به‌صورت گروهی در 10 جلسه نیم­ساعته برگزار شد. به‌منظور تحلیل اطلاعات از روش تحلیل کوواریانس یک­متغیره استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج تحلیل کواریانس یک­متغیره نشان داد که تفاوت معناداری در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مقیاس خودیاری کودکان پس از اجرای برنامه مداخله تحلیل رفتار کاربردی به والدین وجود دارد (001/0p<).

نتیجه‌گیری: با توجه به تنیدگی بالای والدین کودکان مبتلا به اوتیسم و خودیاری پایین کودکان مبتلا به اتیسم، آموزش‌ برنامه تحلیل رفتار کاربردی و تقویت مهارت‌های ارتباطی ضروری به نظر می‌رسد. تلویحات ضمنی نتایج پژوهش حاضر در مقاله مورد بحث قرار گرفته است.