1- کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تهران، ایران 2- استاد، گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تهران، ایران
چکیده: (230 مشاهده)
زمینه و هدف: اختلال طیف اوتیسم یک وضعیت عصبی-تحولی پیچیده است که بر ارتباطها، رفتارها و تعاملات اجتماعی کودکان تأثیر می‌گذارد. کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب با مشکلات سلامت روانی مانند اضطراب و افسردگی مواجه می‌شوند که می‌تواند کیفیت زندگی و عملکرد روزانه آنها را تحت تأثیر قرار دهد. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر سلامت روانی کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتیسم از طریق مرور نظاممند پژوهشها موجود بود. روش:از طریق مطالعه مروری نظاممند، تمامی مقالات منتخب با توجه به کلمات کلیدی اختلال طیف اوتیسم، درمان شناختی-رفتاری، اضطراب، افسردگی، سلامت روانی، کودکان و نوجوانان در پایگاههای اطلاعاتی خارجی نظیر گوگل اسکالر، پاب‌مد، پروکوئست، امبیس، سایک‌اینفو، اسکوپوسدر بین سالهای 2009 (از ماه سمپتامر) تا 2024 (تا ماه آگوست) و اطلاعات مدنظر جهت دستیابی به هدف پژوهش، توسط نویسندگان پژوهش ارزیابی شد. 894 مقاله منتشرشده انگلیسی، با در نظر گرفتن معیارهای ورود و ارزیابی کیفیت با استفاده از الگوی پریزما بررسی شدند. سپس بر اساس ارزیابی کیفی نهایی، 27 مقاله انتخاب و در راستای پاسخگویی به سوالات پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: از میان 27 مطالعه بررسی‌شده درباره اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر سلامت روانی کودکان مبتلا به اوتیسم، 6 کشور مورد بررسی قرار گرفته‌اند و این پژوهشها شامل 625 کودک و نوجوان از کشورهای مختلف بودند. نتایج نشان دادند که درمان شناختی-رفتاری به‌ویژه در کاهش علائم اضطراب و بهبود کیفیت زندگی مؤثر است. همچنین، این درمان به بهبود مشکلاتی نظیر بی‌خوابی و رفتارهای وسواسی نیز کمک کرده است. این نتایج تأکید بر موفقیت درمان شناختی-رفتاری در مدیریت مشکلات روانی در سطح بین‌المللی دارند. نتیجه‌گیری: این مطالعه تأکید می‌کند که درمان شناختی-رفتاری می‌تواند به‌عنوان یک روش مؤثر در مدیریت علائم روانی مرتبط با اختلال طیف اوتیسم مورد استفاده قرار گیرد و نیاز به پژوهشهای بیشتر برای بررسی اثرات بلندمدت و تطابق این درمان با گروه‌های مختلف سنی و نوع اختلالات را نمایان می‌سازد.
Kazerounian Z, Rostami R. The Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy for the Mental Health of Children and Adolescents with Autism Spectrum Disorder: A Systematic Review. J Child Ment Health 2024; 11 (3) : 1 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-1450-fa.html
کازرونیان زهرا، رستمی رضا. اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر سلامت روانی کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم: مطالعه مروری نظام مند. فصلنامه سلامت روان کودک. 1403; 11 (3) :1-20
