1- گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده: (197 مشاهده)
زمینه و هدف:در چند دهه گذشته شاهد افزایش نگران کننده شیوع و تنوع مشکلات مصرف مواد مخدر در سراسر جهان بودهایم. با توجه به این که پیش گیری بهتر از درمان است، بنابراین شناسایی عواملی که باعث افزایش آسیبپذیری به اعتیاد میشود، ضروری به نظر میرسد. بدین ترتیب مطالعه حاضر با هدف مدلیابی علّی آسیب پذیری نوجوانان به اعتیاد براساس مزاج های عاطفی- هیجانی با توجه به نقش میانجی حساسیت به طرد انجام شد. روش:پژوهش حاضر، توصیفی- همبستگی از نوع مدلسازی معادلات ساختاری است. جامعهآماری پژوهش تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه (پایه های دهم، یازدهم، و دوازدهم با دامنه سنی 19-16 سال) شاغل به تحصیل در سال 1403-1402شهرستان اسکو به تعداد 4667 نفر بودند. ینابراین 465 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند که به پرسشنامه شناسایی افراد در معرض خطر اعتیاد انیسی(1392)، مقیاس مرکب مزاج عاطفی و هیجانی لارا و همکاران (2012)، مقیاس حساسیت به طرد داونی و فلدمن (1996)، پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از روشهای همبستگی پیرسون و مدلیابی معادلات ساختاری در محیط SPSS-23 و SmartPLS-3 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد مزاج عاطفی (000/0=P، 283/0 R=) و مزاج هیجانی (000/0=P، 267/0 R=)، و حساسیت به طرد (000/0=P، 377/0 R=)، رابطه مثبت و معناداری با آسیبپذیری نسبت به اعتیاد دارند. همچنین نتایج نشان داد که مزاج هیجانی (01/0 ≥ P؛ 267/0= ß) و مزاج عاطفی (01/0 ≥ P؛ 283/0= ß) و حساسیت به طرد (01/0 ≥ P؛ 657/0= ß) اثر مستقیم و مثبتی بر آسیب پذیری نسبت به اعتیاد دارند و مزاج هیجانی از طریق حساسیت به طرد (01/0 ≥ P؛ 113/0= ß) و مزاج عاطفی نیز از طریق حساسیت به طرد (01/0 ≥ P؛ 515/0= ß)، اثر غیر مستقیم بر آسیب پذیری نسبت به اعتیاد دارند. در پایان نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار است. نتیجه گیری:نتایج حاصل از این پژوهش تلویحات مهمی برای استفاده از مدل ارائه شده با هدف شناسایی نوجوانان در معرض خطر اعتیاد دارد و می تواند برای طراحی مداخلات پیشگیرانه به منظور کاهش خطر آسیب پذیری به اعتیاد در دانش آموزان استفاده شود.
Parnian Khooy M, Basharpoor S, Atadokht A, Mikaeili N. A model of vulnerability to addiction in adolescents based on affective-emotional temperaments with the mediating role of sensitivity to rejection. J Child Ment Health 2025; 12 (2) : 7 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-1522-fa.html
پرنیان خوی مریم، بشرپور سجاد، عطادخت اکبر، میکائیلی نیلوفر. ارائه مدل آسیب پذیری به اعتیاد در نوجوانان براساس مزاج های عاطفی- هیجانی با نقش میانجی حساسیت به طرد. فصلنامه سلامت روان کودک. 1404; 12 (2) :101-116
