1- دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران 2- گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران 3- گروه روان شناسی تربیتی ، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
چکیده: (3162 مشاهده)
زمینه و هدف:متخصصان و پژوهشگران حیطه اختلالات یادگیری خاص، روشهای درمانی مختلفی را در پژوهشهای آزمایشییانیمهآزمایشیبرایکمکبه افراد با این اختلال و همچنین رفع مشکلات آموزشی و تحصیلی آنها، طراحی و به کار بردهاند. مطالعه حاضر با استفاده از الگوی پژوهشی فراتحلیل، به دنبال مشخص ساختن این موضوع است که اثربخشی مداخلات درمانی-آموزشی تا چه میزان میتواند در بهبود اختلال یادگیری خاص اثرگذار باشد. روش: در این فراتحلیل، جامعه آماری شامل آن دسته از پژوهشهای در دسترس مرتبط با مداخلات درمانی-آموزشی اختلال یادگیری خاص در داخل کشور بوده است که بین سالهای 1380 تا 1393 منتشر شدهاند. جهت دستیابی به پژوهشهای مورد نظر، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پایگاه نشریات ایران (مگ ایران)، و سایت علوم انسانی مورد جستجو قرار گرفتند. به منظور انتخاب پژوهشهای اولیه از کلیدواژههای اختلال یادگیری خاص، ناتوانی یادگیری، اختلال ریاضی، اختلال خواندن، اختلال نوشتن، اختلال دیکته، نارسانویسی، نارساخوانی، روش دیویس، روش فرنالد، کپارت، مداخلات آموزشی، و مداخلات روانشناختی استفاده شد. جهت تعیین میزاناندازه اثرمداخلات درمانی-آموزشی، با استفاده از نمونهگیری در دسترس، 33 اندازه اثر از 24پژوهش کهازلحاظروششناختی موردقبولبودند،انتخاب شده وفراتحلیل روی آنها انجامشد. ابزارپژوهشچکلیست فراتحلیلبود. یافته ها:یافتههایپژوهش نشان داد میزان اندازه اثر مداخلات درمانی-آموزشی بربهبوداختلال یادگیری خاص، 75/0 است که با توجه به جدول کوهن در حد بالایی قرار دارد. همچنین نتایج نشان داد که روش درمانی فرنالد با اندازه اثر 32/2 نسبت به دو روش دیگر (تمرین و تکرار، و چندرسانهای) که به ترتیب دارای اندازههای اثر ترکیبی با مدل تصادفی 87/0 و 32/1 بودند، دارای اندازه اثر بیشتری است. نتیجه گیری: اندازه اثر به دستآمده، مؤثر بودن استفاده از مداخلات درمانی-آموزشی دربهبوداختلال یادگیری خاص دانشآموزان را نشان داد. همچنین با توجه به نتایج این پژوهش مبنی بر بالا بودن اندازه اثر روش چندحسی فرنالد، میتوان نتیجه گرفت که در طراحی بستههای درمانی ویژه دانشآموزان با اختلالات یادگیری خاص، بهتر است روشهای درمانی چندحسی که ابعاد مختلف مشکلات این کودکان را مورد توجه قرار میدهد، در الویت درمان قرار گیرد.
Manavi Shad M, Mesrabadi J, Habibi Kelibar R, Farid A. Meta-analysis of the Effectiveness of Therapeutic-Educational Interventions on the Improvement of Specific Learning Disorder. J Child Ment Health 2020; 7 (3) :264-277 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-667-fa.html
