1- گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، ایران 2- دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، ایران
چکیده: (3898 مشاهده)
زمینه و هدف:حوادثچهبه صورتعمدی و چهبه صورتغیرعمدییکیازمهمترینعللوقوعمیلیونهامرگو ناتوانی کودکان درسراسر جهانبهشمارمی آیند وبارمالیزیادیرابر سیستمبهداشتی درمانیجوامعتحمیلمیکنند.پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی سانحه‌پذیری کودکان بر اساس نشانه‌های اختلال نارسایی توجه- فزون‌کنشی و کندگامی شناختی با میانجی‌گری حساسیت به پاداش و تنبیه انجام شد. مواد و روش‌ها: طرح پژوهشی حاضر از نوع توصیفی و با روش همبستگی انجام شد. بدین منظور از بین جامعه آماری دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلی 99-98 ، تعداد 200 دانش‌آموز با روش نمونه گیری خوشه‌ای سه مرحله‌ای، انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، مقیاس درجه‌بندی رفتار (سوانسون، نولان و پلهام، 1980)، پرسشنامه کندگامی شناختی (پنی، واچبوچ، کلین، کورکوم و اسکیس، 2009)، آزمون خطرپذیری بادکنکی (لجوئز، 2002) و پرسشنامه سنجش سوانح (پترسون، سالدانا و هیبلوم، 1996) بود. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزار SPSS20 و AMOS 24 استفاده شد. یافته‌ها:یافته‌های پژوهش نشان داد که با افزایش نشانه‌های نارسایی توجه- فزون‌کنشی و کاهش نشانه‌های کندگامی شناختی، میزان حوادث غیرعمدی در بین کودکان افزایش می‌یابد. همچنین حساسیت به پاداش و تنبیه میتواند در رابطه بین اختلال نارسایی توجه- فزون‌کنشی و کندگامی شناختی با سانحه‌پذیری، نقش میانجی ایفا کند (0/05p<) نتیجه‌گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که حساسیت بالا به تنبیه سبب محافظت افراد از سوانح غیرعمد می‌شود؛ زیرا سانحه دیدن نوعی تنبیه محسوب شده و کودکان با درجات بالای نشانه های کندگامی شناختی به دلیل حساسیت بالای تنبیه، خود را درگیر کارهای خطرناک و ریسکپذیر نمی کنند و در نتیجه کمتر دچار سانحه می شوند. در حالیکه کودکان با نشانه های بالای نارسایی توجه- فزون‌کنشی به دلیل حساسیت بالا به پاداش همواره به دنیال خطر و هیجان بوده و بنابراین سانحه پذیری بالاتری دارند.
Khanjani Z, Mohammadi E, Shadbafi M. The Prediction of Children's Accident Proneness Based on Attention Deficit Hyperactivity Disorder and Sluggish Cognitive Tempo Symptoms: The Mediating Role of Sensitivity to Reward and Punishment. J Child Ment Health 2020; 7 (1) :44-56 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-983-fa.html
خانجانی زینب، محمدی الناز، شادبافی محمد. پیش‌بینی سانحه‌پذیری کودکان بر اساس نشانه‌های اختلال نارسایی توجه - فزون‌کنشی و کندگامی شناختی: نقش میانجی حساسیت به پاداش و تنبیه. فصلنامه سلامت روان کودک. 1399; 7 (1) :44-56
