1- دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، ایران 2- مؤسّسۀ شیمی فیزیک و شیمی نظری، دانشکدۀ شیمی، پردیس ریاضی و علوم طبیعی، دانشگاه بُن، آلمان 3- گروه آموزشی علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، ایران
چکیده: (2601 مشاهده)
زمینه و هدف:پرورش تفکر انتقادی تحلیلی دانش‌آموزان از اهداف پژوهشی مهم تلقی می‌شود، بنابراین جستجوی روش‌های نوین پرورش تفکر انتقادی تحلیلی و آزمودن آنها به امید یافتن روش‌های کارآمدتر، از مدت‌ها پیش مورد توجه پژوهشگران و روانشناسان تربیتی بوده است. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش به شیوه افسانه‌زدایی علمی بر تحول تفکر انتقادی دانش‌آموزان با توجه به نقش اهداف پیشرفت اجتماعی بود. روش:روش این مطالعه از نوع نیمه‌آزمایشی و طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بوده است. نمونۀ مورد مطالعه شامل 65 دانش‌آموز دختر پایه هشتم متوسطه دوره اول شهر تهران در سال تحصیلی 96–1395 بودند که به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده و به طور تصادفی در یکی از دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. پرسش‌نامۀ جهت گیری اهداف پیشرفت اجتماعی آلن (2003) و آزمون تفکر انتقادی کُرنل (1985) به عنوان پیش‌آزمون توسط گروه‌ها تکمیل شد. آزمودنی‌های گروه آزمایش به مدت 10 جلسه برنامه «تفکر و سبک زندگی» را با شیوۀ افسانه‌زدایی علمی دریافت کردند. همچنین جداسازی دانش‌آموزان حائز جهت گیری اهداف پیشرفت اجتماعی بالا و پایین از طریق پرسش‌نامۀ اهداف اجتماعی انجام شد. در پایان از گروه‌ها پس‌آزمون به عمل آمد و نتایج با کوواریانسعاملی تک متغیره تحلیل شد. یافته‌ها:یافته‌های حاصل از تحلیل کوواریانسعاملی تکمتغیره (با تعدیل‌گری اهداف اجتماعی) نشان داد آموزش مبتنی بر افسانه‌زدایی علمی به طور معناداری بر بهبود تفکر انتقادی دانش‌آموزان مؤثر است (0/001 > P و 36/01 = F). نتیجه‌گیری: مزایای شیوۀ افسانه‌زدایی علمی در کنار شناسایی اهداف پیشرفت اجتماعی، این شیوه را به عنوان روش آموزشی مناسبی برای بهبود مهارت‌های تفکر انتقادی مطرح و تأیید می‌کند. دانشآموزانی که اهداف اجتماعی بالاتری دارند با مشارکت بیشتر در فعالیت های کلاسی، از رشد بیشتر تفکر انتقادی برخوردار خواهند شد و این افزایش در بهبود مهارت های تفکر انتقادی را می توان در پرتو شیوه افسانه‌زدایی علمی، محقق ساخت.
Ganaat hPisheh E A, NejatyJahromy Y, Badri Gargari R, Hashemi T, Fathi-Azar E. The Effect of Teaching with a Myth Buster Scientific Method on the Critical and Analytical Thinking of Students: The Moderating Role of Social Achievement Goals. J Child Ment Health 2020; 7 (1) :220-232 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-528-fa.html
قناعت‌پیشه عترت الزهرا، نجاتی جهرمی یاسر، بدری گرگری رحیم، هاشمی تورج، فتحی آذر اسکندر. تأثیر آموزش به شیوۀ افسانه‌زدایی علمی بر تفکّر انتقادی تحلیلی دانش‌آموزان با توجه به اهداف پیشرفت اجتماعی. فصلنامه سلامت روان کودک. 1399; 7 (1) :220-232
