1- واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران 2- گروه روانشناسی بالینی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده: (277 مشاهده)
زمینه و هدف:دیابت به‌عنوان یکی از رایج‌ترین بیماری‌های مزمن در کودکان، علاوه بر مشکلات جسمانی، با پیامدهای روانشناختی مانند افسردگی و اضطراب همراه است. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، با تمرکز بر پذیرش، ذهن‌آگاهی، و تعهد به تغییرات معنادار، به‌عنوان روشی نوین در ارتقای سلامت روانی بیماران مزمن شناخته شده است. این پژوهش با مرور نظاممند مطالعات، اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را در کاهش مشکلات روانشناختی کودکان مبتلا به دیابت بررسی می‌کند. روش:از طریق مطالعه مروری نظاممند، تمامی مقالات منتخب با توجه به کلمات کلیدی دیابت، افسردگی، اضطراب، تنیدگی، پریشانی روانشناختی، کودکان، و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهددر پایگاههای اطلاعاتی خارجی گوگل اسکالر، پاب‌مد، پروکوئست، امبیس، سایک‌اینفو، و اسکوپوس در بین سالهای 2013 (از ماه ژانویه) تا 2024 (تا ماه سپتامبر) و اطلاعات مورد نظر جهت دستیابی به هدف پژوهش، توسط نویسندگان پژوهش ارزیابی شد. 749 مقاله منتشرشده انگلیسی، با در نظر گرفتن معیارهای ورود و ارزیابی کیفیت با استفاده از الگوی پریزما بررسی شدند. سپس بر اساس ارزیابی کیفی نهایی، 19 مقاله انتخاب و در راستای پاسخگویی به سوالات پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها:در میان 749 مقاله اولیه، 19 مطالعه با بیش از 2500 شرکت‌کننده از کشورهای مختلف بررسی شدند. پژوهشهای انجامشده مشخص کردند درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به کاهش افسردگی، اضطراب، و تنیدگی، و بهبود مدیریت قند خون، کیفیت زندگی، و انعطاف‌پذیری روانشناختی کمک می‌کند. مداخلات آنلاین و گروهی به‌ویژه در کودکان و والدین بیماران نیز مؤثر بوده و تأثیرات مثبتی بر کیفیت زندگی کودکان داشتند. ترکیب این درمان با روانشناسی مثبت و ذهن‌آگاهی، مدیریت بهتر بیماری، و بهبود روابط بیمار-پزشک را تسهیل کرده است. نتیجه‌گیری:درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به‌عنوان رویکردی جامع و انعطاف‌پذیر، مرزهای سنتی درمان‌های روانشناختی را گسترش می‌دهد. این روش با ترکیب اصول ذهن‌آگاهی، پذیرش، و تعهد به تغییر، نه‌تنها تنیدگی و پریشانی مرتبط با دیابت را کاهش می‌دهد، که زمینه‌ای برای تعامل مؤثرتر بیمار-پزشک، بهبود کیفیت زندگی، و خودمدیریتی بهتر بیماری فراهم می‌کند.
Madani F, Ebrahimzadeh S. The effectiveness of acceptance and commitment therapy on depression, anxiety, and stress in children with diabetes: a systematic review. J Child Ment Health 2024; 11 (4) : 2 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-1469-fa.html
مدنی فاطمه، ابراهیم زاده صدیقه. اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی، اضطراب، و تنیدگی کودکان مبتلا به دیابت: مطالعه مروری نظام مند. فصلنامه سلامت روان کودک. 1403; 11 (4) :18-33
