زمینه و هدف:یکی از تبیین های اساسی و جدید در درمان ناتوانی های یادگیری خاص، مدل کنش های اجرایی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش کنش های اجرایی (انتقال، بازداری، بهروز رسانی، عملکرد پیوسته، و برنامه ریزی- سازماندهی) در پیش بینی عملکرد یادگیری دانش آموزان با ناتوانی یادگیری خاص بود. روش:پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی پایه اول تا ششم مبتلابه ناتوانی یادگیری خاص شهر مشهد در سال تحصیلی 95-96 بودند. تعداد 116 دانش آموز از جامعه مذکور با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش شامل آزمون ویسکانسین (هیتون و همکاران، 1993)، تکلیف پیچیده استروپ (استروپ، 1935)، آزمون برج لندن (شالیس، 1982)، آزمون حافظه فعال (وکسلر، 2003)، و آزمون عملکرد پیوسته (رزولد و همکارانش، 1956) بود. برای بررسی توان پیش بینی عملکرد تحصیلی از طریق متغیرهای کنش های اجرایی از مدل ساختاری لیزرل استفاده شد. یافتهها:نتایج نشان داد مدل با دادههای پژوهش، برازش مناسبی دارد. نتایج تحلیل ساختاری نیز نشان داد که از میان کنش های اجرایی، متغیر بازداری پاسخ و حافظه فعال سهم بیشتری در پیش بینی عملکرد تحصیلی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری در حوزه های خواندن، نوشتن و ریاضی دارند (01/0 ≥ p). نتیجهگیری:بر اساس نتایج پژوهش حاضر، کنش های اجرایی بازداری پاسخ، حافظه فعال، و انعطاف پذیری ذهنی بهعنوان فعالیت های شناختی مورد نیاز در یادگیری خواندن، نوشتن، و ریاضیات ضروری هستند که باید در برنامه های آموزشی و توان بخشی این دانش آموزان مورد توجه قرار گیرد.
Taghizadeh H, Soltani A, Manzari Tavakoli H, Zeinaddiny Maymand Z. The Structural Model of the Role of Executive Functions in Learning Performance of Students with Specific Learning Disabilities. J Child Ment Health 2017; 4 (2) :25-36 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-205-fa.html
تقی زاده هادی، سلطانی امان اله، منظری توکلی حمد اله، زین الدینی میمند زهرا. مدل ساختاری نقش کنش های اجرایی در عملکرد یادگیری دانش آموزان با ناتوانی یادگیری خاص. فصلنامه سلامت روان کودک. 1396; 4 (2) :25-36