1- دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران 2- گروه روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
چکیده: (2283 مشاهده)
زمینه و هدف:اختلال‌های عصبی-تحولی به گروهی از اختلالات گفته می‌شود که در دوره تحول و پیش از ورود کودک به مدرسه شروع می‌شوند و به آسیب در کارکرد فردی، اجتماعی، تحصیلی و حرفه‌ای، منجر می‌شوند. حضور یک کودک با ناتوانی در خانواده، باعث ایجاد مشکلات و تنش‌هایی در روابط بین اعضای خانواده و روند معمول زندگی روزمره آنها می‌شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه‌ای ترس از ارزیابی منفی بر رابطه بین تابآوری و سرزندگی تحصیلی با احساس تنهایی در همشیرهای کودکان با اختلالات عصبی- تحولی است. روش:بدین منظور در یک طرح پژوهشی توصیفی- همبستگی، از میان کودکان دارای همشیر با اختلال عصبی- تحولی ساکن شهرهای تهران و کرج در سال 1398، تعداد 200 آزمودنی 9 تا 18 سال با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاسهای تابآوری کودک و نوجوان (انگار و لینبرگ، 2009)، سرزندگی تحصیلی (دهقانی زاده و حسین چاری، 1391)، احساس تنهایی (آشروهمکاران، 2010) و ترس از ارزیابی منفی (لری، 1983) بود. دادههای آزمودنیها با استفاده از الگویابی تحلیل مسیر مورد وارسی قرار گرفتند. یافته ها:نتایج نشان داد تابآوری و سرزندگی تحصیلی، اثر منفی معنادار؛ و ترس از ارزیابی منفی تأثیر مثبت معنادار بر احساس تنهایی داشتند (0/01>p ). همچنین رابطه غیرمستقیم تابآوری و سرزندگی تحصیلی با احساس تنهایی در همشیرهای کودکان با اختلال عصبی- تحولی با میانجی‌گری ترس از ارزیابی منفی با 95 درصد اطمینان تأیید می‌شود (0/05>p). نتیجه گیری:در تدوین مداخلات روانشناختی برای بهبود احساس تنهایی در کودکان باید به تابآوری و سرزندگی تحصیلی و نقش میانجی ترس از ارزیابی منفی توجه ویژهای شود. حضور کودک مبتلا به اختلال عصبی- تحولی در خانواده، تأثیرات زیادی روی دیگر اعضای خانواده خواهد داشت و شرایط پیرامونی مانند محیط خانواده و اجتماع، حمایت عاطفی و هیجانی والدین و دوستان، دسترسی‌پذیری امکانات، و حمایت‌های اجتماعی و مالی، همگی می‌توانند در مطلوب‌تر شدن و یا بالعکس نامطلوب شدن شرایط، تأثیرات قابل توجهی داشته باشند.
Yosefi S, Keshavarz S, Kakavand A. The Mediating Role of Fear of Negative Evaluation in the Relationship between Resilience and Academic Buoyancy with Loneliness in Siblings of Children with Neurodevelopmental Disorders. J Child Ment Health 2020; 7 (3) :67-79 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-1025-fa.html
یوسفی سهیلا، کشاورز سمیه، کاکاوند علیرضا. نقش واسطه‌ای ترس از ارزیابی منفی در رابطه بین تابآوری و سرزندگی تحصیلی با احساس تنهایی در همشیرهای کودکان با اختلال‌های عصبی-تحولی. فصلنامه سلامت روان کودک. 1399; 7 (3) :67-79
