1- گروه روانشناسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران 2- گروه روانشناسی سلامت، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
چکیده: (250 مشاهده)
زمینه و هدف:پژوهش‌های اخیر حاکی از آن است که نوجوانان جامعه‌ستیز در واکنش‌پذیری بین فردی دچار مشکل هستند. بدین ترتیب، پژوهش حاضر با هدفمقایسه اثربخشی درمان چندسیستمی و طرحواره‌درمانی مبتنی بر آموزش مادران بر واکنش‌پذیری بین فردی در نوجوانان دختر دارای رفتارهای جامعه‌ستیز انجام شد. روش: این پژوهش از نوع شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون_ پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشآموزان پایه‌های دهم و یازدهم 4 مدرسه دولتی دخترانه شهرکرج در سال تحصیلی 1402_ 1403 بود. از میان 520 دانش‌آموز این مدارس، 30 نوجوان دارای رفتارهای جامعه‌ستیز براساس نمره برش 27 در پرسشنامه جامعه‌ستیزی لونسون به عنوان نمونه پژوهش با روش در دسترس، انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه (در هر گروه 10 نفر) جایدهی شدند. گروه آزمایش یکم به مدت 12 جلسه هفتگی درمان چندسیستمی و گروه آزمایش دوم به مدت 12 جلسه هفتگی طرحواره‌درماتی به صورت گروهی شرکت کردند، در حالی که گروه گواه آموزش‌های معمول مرکز آموزشی خود را دریافت می‌کردند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل مقیاس خودسنجی جامعه‌ستیزی (لونسون، ۱۹۹۵) و مقیاس واکنش‌پذیری بینفردی (دیویس، ۱۹۸۳) بود. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بن‌فرونی با نرم‌افزار SPSS-24 تحلیل شد. یافته‌ها:نتایج نشان داد که هر دو روش درمان چندسیستمی و طرحواره‌درمانی مبتنی بر آموزش مادران در مقایسه با گروه گواه در واکنش‌پذیری بینفردی مؤثر بوده است (001/0>p). با این وجود، درمان چندسیستمی بیشتر از طرحواره‌درمانی بر بهبود واکنش‌پذیری بینفردی در نوجوانان دختر جامعه‌ستیز اثر داشته است (001/0>p). نتیجه‌گیری:براساس نتایج به‌دست آمده، درمان چندسیستمی روش مؤثرتری برای مقابله با پیامدهای روان‌شناختی دانشآموزان با رفتارهای جامعه‌ستیز است. بنابراین از این درمان‌ها می‌توان به عنوان یک روش مکمل در کنار سایر روش‌های دیگر در درمان و برنامه‌های پیشگیرانه استفاده کرد.
Shahbazpour M, Mousavi S M, Asadi Majreh S. Comparison of the effectiveness of multisystemic therapy and schema therapy based on mothers' training on interpersonal reactivity in adolescent girls with psychopathic behaviors. J Child Ment Health 2025; 12 (2) : 4 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-1502-fa.html
شهبازپور مهناز، موسوی سیده مریم، اسدی مجره سامره. مقایسه اثربخشی درمان چندسیستمی و طرحواره‌درمانی مبتنی بر آموزش مادران بر واکنش‌پذیری بین فردی در نوجوانان دختر دارای رفتارهای جامعه‌ستیز. فصلنامه سلامت روان کودک. 1404; 12 (2) :51-69
