1- گروه روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، ایران
چکیده: (645 مشاهده)
زمینه و هدف:افراد کمتوان ذهنی افزون بر مشکلاتی در زمینه یادگیری و تحصیل، دارای مشکلات رفتاری ناشی از ضعف در فرایندهای شناختیاجتماعی نیز هستند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مدل شناختی پردازش اطلاعات اجتماعی بر کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان با کمتوانی ذهنی انجام شد. روش:روش پژوهش حاضر از نوع شبه‌تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو‌ماهه بود. جامعه آماری این مطالعه شامل تمامی دانشآموزان دختر ۹ تا ۱۳ سال با کم توانی ذهنی شهر اراک در سال 1403 بود. تعداد 36 نفر از این دانش آموزان با بهره هوشی 55 تا 70 از یکی از مدارس استثنایی به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و بهصورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 18 نفر) قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها در مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری از آخررین نسخه اعتباریابی شدهپرسشنامه مشکلات رفتاری- فرم معلمان (راتر، 1967)در ایران استفاده شد.گروه آزمایش طی ۱۵ جلسه۶۰ دقیقه ای برنامه آموزشی مهارت اجتماعی را بر اساس مدل شناختی اجتماعی کرک و داج دریافت کردندو گروه گواه در فهرست انتظار بودند. یافته ها:نتایجتحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر نشان داد آموزش مهارت اجتماعی بر کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان اثربخش بود (598/0=η2، 001/0=p، 57/50=(68، 2)F). نتیجه گیری:آموزش مهارت‌های اجتماعی مبتنی بر مدل شناختی پردازش اطلاعات اجتماعی توانسته است با بهبود در مراحل پردازش شناختی از جمله تفسیر دقیق‌تر نشانه‌های اجتماعی، انتخاب پاسخ‌های سازش‌یافته‌تر و تقویت مهارت‌های حل مسئله اجتماعی، به کاهش مشکلات رفتاری دانشآموزان دختر با کمتوانی ذهنی منجر شود؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود از این مدل آموزشی در مدارس به‌عنوان روی‌آوردی مؤثر برای کاهش مشکلات رفتاری و ارتقای سازش‌یافتگی اجتماعی کودکان کمتوان ذهنی استفاده شود.
Hosseini F, Sadoughi M. Effectiveness of social skills training based on the cognitive model of social information processing in reducing behavioral problems among students with intellectual disabilities. J Child Ment Health 2025; 12 (3) : 4 URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-1507-fa.html
حسینی فاطمه، صدوقی مجید. اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی مبتنی بر الگوی شناختی پردازش اطلاعات اجتماعی بر کاهش مشکلات رفتاری دانشآموزان کم توان ذهنی. فصلنامه سلامت روان کودک. 1404; 12 (3) :45-58
